Thinking through Rubens
Selected Studies by Arnout Balis
De vele indrukwekkende publicaties van Arnout Balis – voorbeeldig in hun originaliteit, omvang en intellectuele diepgang – vormen slechts een klein deel van wat hij heeft bijgedragen aan het begrip van de kunst van Rubens en zijn tijdgenoten. Dit boek presenteert een selectie uit veertig jaar aan wetenschappelijk onderzoek.
De Balis-methode in werking
Arnout Balis (overleden in 2021) heeft in de loop van zijn leven denkwerk verricht over en rondom Rubens. Een van de belangrijkste resultaten daarvan was het Corpus Rubenianum, de meerdelige catalogus van Rubens' werk, waaraan hij een groot deel van zijn wetenschappelijk onderzoek wijdde – als auteur maar nog meer als gul redacteur. Daarnaast schreef hij zowel brede als gedetailleerde studies over de kunstenaar, bestemd voor verschillende contexten.
Arnout Balis was eerst kunstenaar voor hij kunsthistoricus werd, en de vraag hoe Rubens zijn ideeën visueel vormgaf, bleef hem altijd boeien. Hij was ook gefascineerd door de praktische kant van Rubens' werkmethode, gezien de indrukwekkende hoeveelheid werk die in zijn atelier werd gemaakt. Balis verzamelde en analyseerde nauwgezet elke snipper informatie over de leerlingen en medewerkers van de meester en werd een expert in het werk van elk van Rubens’ artistieke tijdgenoten.
In al zijn onderzoeken, of het nu ging om de toeschrijving van een schilderij, een iconografische kwestie of de oplossing van een historisch vraagstuk, nam hij niets als vanzelfsprekend aan. Hij behandelde elke overgeleverde opvatting of eerste ingeving met gepast scepticisme, totdat die door zowel documentair als visueel bewijs werd gestaafd. Dit boek toont de Balis-methode in werking. Het omvat verschillende studies die nu al als toonvoorbeeld worden gezien, en andere die meer bekendheid verdienen. Vijf van die studies zijn hier voor het eerst beschikbaar in Engelse vertaling.
Meer over de publicatie
Thinking through Rubens : Selected Studies by Arnout Balis
Eds. Elizabeth McGrath, Paul Van Calster
London: Harvey Miller, 2023. ISBN: 978-1-915487-28-5. 220 p., ill.
- Preface: Arnout Balis: A Personal Memoir by Elizabeth McGrath
- p. 14-27. Hippopotamus Rubenii : a small chapter in the history of zoology, 1981
- p. 28-37. Image and counterimage : on dissident Rubens biographies, 1985
- p. 38-55. Picturing fables in seventeenth-century Flemish painting, 1985
- p. 56-95. "Fatto da un mio discepolo" : Rubens's studio practices reviewed, 1994
- p. 96-121. Working it out : design tools and procedures in sixteenth- and seventeenth-century Flemish art, 2000
- p. 122-147. Rubens and inventio : the contribution of his theoretical notebook, 2001
- p. 148-179. Rubens and his studio : defining the problem, 2007
- p. 180-189. A painting by Willem Panneels, an intriguing pupil of Rubens, 2020
- p. 190-209. Many hands in Rubens’s workshop : an exploration, 2021
- p. 210-218. A sheet from Rubens’s theoretical notebook, 2021
- Select Bibliography of Arnout Balis