
Soundtrack Rubenstuin
Wie ronddwaalt in de Rubenstuin, krijgt een goed beeld van hoe Rubens en zijn entourage hier elke dag leefden. Om je nog wat extra in te leven, is de nieuwe symbolische soundtrack van de tuin een luistertip tijdens het wandelen. De Antwerpse pianist en componist Hantrax en de Leuvense violist Theo Carpentier staken de muzikale koppen bij elkaar en vonden inspiratie in het verleden voor een soundtrack om bij weg te dromen.
Neem je oortjes of hoofdtelefoon mee om de soundtrack tijdens je wandeling in de tuin te beluisteren.
Historische soundtrack
Toen het Rubenshuis een open call lanceerde om samen met de Antwerpse componist Hantrax muziek uit de 16de en 17de eeuw heruit te vinden, kwam de Leuvense violist Theo Carpentier als winnaar uit de bus. Een jonge klassiek geschoolde violist en een elektronische performer: de perfecte match om de magische Rubenstuin te ondertitelen met een straffe soundtrack. Ze trokken zich een week lang terug in het Rubenshuis om de juiste sfeer op muziekpapier te zetten. De finale compositie verweeft historische lagen, waaronder fragmenten uit het Dorothealied.
Klinkt dat je niet bekend in de oren? We keren even terug in de tijd en linken Dorothea aan kunstenaar Rubens: In de Sint-Joriskerk, op een boogscheut van Rubens’ huis en tuin, kwamen gepassioneerde tulpenverzamelaars en -speculanten samen om tijdens misvieringen voor een goed groeiproces te bidden. Ook bij de nabijgelegen herberg De Zwaan waren ze graag geziene gasten. Op hun initiatief werd in de Sint-Joriskerk een altaar en broederschap voor de beschermheilige van floristen en hoveniers opgericht. Jawel: haar naam was Dorothea. Naar aanleiding van de oprichting van het broederschap werd in 1641 vermoedelijk aan haar een toneelstuk met liederen opgedragen. In het lied voor Dorothea zijn ‘tulpans aller deughden’ de ‘oorspronck aller vreughden’. |
Vernieuwende visie
Het verhaal uit Rubens’ tijd is niet de enige referentie aan het verleden in de soundtrack. Tijdens hun residentie ontwikkelden Hantrax en Theo Carpentier een compositie die zich baseert op de stijl van de pavane, een traditionele openingsdans voor ceremoniële gelegenheden uit de renaissance. Deze dans vloeide vaak over in de meer dynamische galliarde, een levendigere voortzetting van de viering. De perfecte soundtrack voor de Rubenstuin.
Opmerkelijk is dat het muziekstuk is opgebouwd volgens de sonatevorm, een muziekstructuur die een stuk jonger is dan Rubens zelf. Deze keuze weerspiegelt niet alleen een vernieuwende visie, maar legt ook een symbolisch verband met de revolutionaire geest van de renaissance én onze eigen tijd van verandering. Daarnaast verwijst de muziek naar de Antwerpse Ruckersfamilie, uitvinders van het klavecimbel met dubbel klavier, en naar John Bull, de Engelse virginalist die actief was aan de Antwerpse kathedraal.


Heden ontmoet verleden in je oren
De uitvoering is geschreven voor piano, viool, schalmei, klavecimbel en elektronica, voor een mix tussen historische klanken en hedendaagse texturen. Deze instrumentatie weerspiegelt zowel de muzikale rijkdom van de renaissance als de innovatieve denkwijze van de makers. Door melodieën onafhankelijk van elkaar te laten bewegen, creëren Hantrax en Carpentier klanken die zowel verwijzen naar het verleden als de moderne dansmuziek en geluidskunst.
De tuin als inspiratiebron
Het thema van de tuin keert regelmatig terug in het muziekstuk, met verwijzingen naar onder andere bloemen, de tuin en de lente. Onderwerpen die in de 16de en 17de eeuw óók vaak in composities voorkwamen. Deze natuurlijke beeldspraak bepaalt de sfeer van het stuk: licht, vloeiend en hoopvol.
Net als Rubens werkt de Antwerpse componist en pianist Hantrax vandaag op het snijvlak van de kunsten. De mix van genres, het lef om tradities te doorbreken en de bijzondere setting komen samen in een unieke Rubensiaanse beleving. Wedden dat je wegdroomt tijdens het luisteren?

Onze podcast al beluisterd?
AudioCollectief Schik neemt je mee op ontdekkingstocht doorheen Rubens' tuin.