Overslaan en naar de inhoud gaan

Restauratie portiek en tuinpaviljoen voltooid

De eyecatchers van het Rubenshuis, de portiek en het tuinpaviljoen, zijn terug zichtbaar. Na anderhalf jaar is de restauratie voltooid. Beide bouwwerken zijn ontworpen door Rubens zelf en bevatten zeldzame sporen van de meester als architect. Dankzij een combinatie van conserverende en beschermende maatregelen schitteren portiek en tuinpaviljoen en komen de gebeeldhouwde details na een minutieuze behandeling opnieuw tot hun recht. Een unieke glazen vlinderluifel beschermt de portiek tegen steenerosie en vervuiling.

 

Rubens als architect

Bij zijn terugkeer uit Italië in 1608 introduceert Rubens in Antwerpen zijn fascinatie voor de klassieke en eigentijdse Italiaanse architectuur.  In 1610 koopt hij samen met zijn eerste vrouw Isabella Brant een pand met grond aan de Wapper in Antwerpen. Dat laat hij naar eigen ontwerp uitbreiden tot een Italiaans palazzetto met een halfrond beeldenmuseum, een atelier en een prachtige tuin. Rubens brengt zijn ideeën over bouwkunst maar één keer in praktijk, maar hij blijkt een architectuurkenner van formaat.

“Zijn woning zal de verbazing der vreemdelingen,
de bewondering der reizigers opwekken.” 

Stadssecretaris Antwerpen, 1620

Rubens’ stadspaleis maakt op tijdgenoten een overweldigende indruk. De monumentale portiek en het tuinpaviljoen worden kort na hun voltooiing al afgebeeld op schilderijen, onder meer door Anthony van Dyck en Jacob Jordaens. Ook Rubens zelf gebruikt de gebouwen vaak als decor in zijn werk.

 

In de stellingen

Sinds september 2017 staan de portiek en tuinpaviljoen in de stellingen. Na de ontmanteling van de tijdelijke dakconstructie en het verwijderen van de bronzen vazen en de beelden Mercurius en Minerva starten de reinigingswerken.

Reinigingswerken

Een ploeg van vier gespecialiseerde steenrestaurateurs neemt de gebeeldhouwde delen minutieus onder handen. Ze behandelen steenschilfer na steenschilfer; een proces van een jaar. Het tuinpaviljoen wordt opnieuw een harmonieus geheel van licht pleisterwerk en zandsteen en donkerder hardsteen. De portiek met de verscheidenheid aan steensoorten krijgt zijn grandeur terug.

Portiek krijgt glazen vlinderluifel

De laatste fase is het plaatsen van de glazen constructie, die de portiek beschermt tegen neerslag en vormverlies en vervuiling voorkomt.

Een metershoge kraan tilt van op de Wapper de verschillende onderdelen van de constructie één voor één over de gevel van het museum. Dat levert spectaculaire beelden op.

De overkapping zelf is op de binnenkoer van het museum in mekaar gezet. De constructie van 30 ton bestaat uit een luifel van drievoudig gelaagde glasplaten van 6 cm dik die worden geklemd in roestvrije stalen profielen, over de volledige lengte verzwaard met lood en verankerd in de kolommen. De bronzen beelden en vazen staan op deze overkapping.

 

Mijlpaal in de geschiedenis van het museum

28 maart 2019 is met de oplevering van de gerestaureerde portiek en tuinpaviljoen een mijlpaal in de geschiedenis van het museum. Een complex restauratieproject waarvoor het onderzoek in de jaren 1990 gestart werd, is afgerond.

Anno 2019 betreedt u de woning van Rubens opnieuw zoals hij die bedacht heeft: met een spectaculair zicht op de portiek en het tuinpaviljoen.

Enkele sfeerbeelden

Ook interessant

Online talk over portiek en tuinpaviljoen met Ben van Beneden

"Geen botox, geen fillers, geen herstellingen, geen valse neus, geen valse oren. Neen, het oorspronkelijke materiaal maximaal bewaren." Zo verwoordt directeur Ben van Beneden waar het bij de restauratie van portiek en tuinpaviljoen om draait. In 15 minuten neemt hij u mee op een reis van 400 jaar door de tijd. Zijn verhaal start bij de restauratie van het Rubenshuis in 1939 en maakt af en toe een zijsprong naar de 17de eeuw.

Portiek en tuinpaviljoen Rubenshuis

360° fotografie onthult geheimen van gerestaureerde portiek en tuinpaviljoen

Waarom integreerde Rubens een ossenschedel in de portiek? Wat betekenen de Latijnse spreuken boven de toegangen? En waarom plaatste de meester een Herculesbeeld in zijn tuinpaviljoen? Een nieuwe online tour met 360° fotografie legt de geheimen van beide bouwwerken bloot en toont zeldzame sporen van Rubens als architect.

Rubenshuis wint prestigieuze Europa Nostra Award 2020

Met de ‘Europese Erfgoedprijzen / Europa Nostra Awards 2020’ wint het Rubenshuis één van de meest gerenommeerde erfgoedprijzen ter wereld voor de restauratie van de portiek en het tuinpaviljoen.

Restauraties

Zorg dragen voor onze collectie

Het Rubens zorgt voor een goede bewaring van het huis, de tuin en de collectie. Maar voor sommige objecten is een goede conservatie niet voldoende. Dan gaan we over op restauratie.

Rubens als architect

Rubens was een architectuurkenner. Dat bewijst hij meer dan eens in zijn schilderijen. Maar Rubens was ook betrokken bij spraakmakende Antwerpse bouwprojecten. Het meest bekende voorbeeld is zijn eigen woonhuis, het Rubenshuis.

Vanuit uw kot

Schrijf je in op de nieuwsbrief